Soms krijg je een Aha-moment, dan loop je zomaar tegen iets bijzonders aan, zoals deze Bauhauslamp. Hij staat in de etalage van een antiekwinkel in Deventer. Ofschoon hij tussen belegen spullen staat vraag ik me af of deze klassieke lamp echt is. Op het eerste gezicht zeg ik ja, maar ik ben geen kenner. Het vragen aan de verkoper ging niet, want de winkel was dicht.
Wat maakt een Bauhauslamp bijzonder? Het is een ontwerp uit de tweede fase van de industriële revolutie, de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. De tijd waarin massaproductie op gang kwam. Fabrieken mengden zich in het ontwerpproces, daarmee ontstond de industriële vormgeving die zich vertaalde in allerlei bijzondere gebruiksvoorwerpen. Bauhaus, de hogeschool voor ambachtslieden, architecten en beeldend kunstenaars in Weimar, later in Berlijn, drukte honderd jaar geleden een belangrijk stempel op deze bijzondere vormgeving, die nog altijd veel bewondering geniet.
Bauhauslamp in de etalage van een antiekwinkel in Deventer.
In tegenstelling tot de massaproductie stond bij Bauhaus de verbeelding voorop. Directeur Walter Gropius: ‘De verbeelding is belangrijker dan alle technologie, die altijd ondergeschikt is aan de menselijke wil’. Daarom maakte Bauhaus alleen handgemaakte producten, ieder ontwerp is uniek. Ze zijn vooral simpel maar ook elegant. Geen toeters en bellen, alles is strak en duidelijk. Ook in Nederland kreeg deze aanpak navolging, denk aan het functionele Gispen-meubilair.
De Bauhauslamp is een echte eyecatcher, gemaakt van glas en metaal. De lamp geeft een sfeervol, warm licht, en is met recht een icoon van de moderne verlichting. Een replica koop je voor zo’n 400 euro. Echte Bauhauslampen zijn doorgaans alleen te koop op antiekveilingen of in antiekwinkels.