Floor Wibaut en Adama van Scheltema, gedreven socialisten

Het is maar goed dat de befaamde Amsterdamse wethouder Floor Wibaut (bijnaam de Machtige) en zijn vrouw niet onder deze gedenksteen liggen, anders waren hun overblijfselen omwoeld door de wortels van metershoge dennen.

Crematorium Velzen is het eerste crematorium van Nederland.

Wibaut en zijn vrouw, de feministe Mathilde Berdenis van Berlekom, lieten zich cremeren op de begraafplaats Westerveld in Drievliet. De dodenakker, de allereerste algemene begraafplaats van Nederland, werd geopend op 1 mei 1890. Hier staat ook het allereerste crematorium van Nederland. Op 1 april 1914 vond er de eerste crematie plaats. Op 2 mei 1936 verging Wibaut tot as.

‘Wie bouwt? Wibaut!’

‘Dit was een bekend gezegde uit de vorige eeuw. De van oorsprong goed boerende zakenman Wibaut maakte zich als SDAP’er – voorloper van de PvdA – sterk voor de bouw van arbeiderswoningen. Hij had hart voor de onderklasse. Was wethouder van 1914 tot 1927 en van 1929 tot 1931. Tijdens de armoedige jaren in WO I, waarin Nederland niet vocht maar wel honger leed, zorgde hij voor gaarkeukens en gratis steenkool voor de minder bedeelden. Wibaut en zijn vrouw hadden ‘een vrij huwelijk’ – hij verdoezelde zijn veeltallige affaires niet, wat opmerkelijk genoemd mag worden. Het echtpaar had vier kinderen, twee dochters en twee zoons. Uit het huwelijk van dochter Anna werd Johan Witteveen geboren, in 1963 minister van Financiën en van 1973 tot 1978 voorzitter van het IMF. Zijn dochter Josina huwde met de ingenieur en organisatieadviseur Vincent Willem van Gogh, een nazaat van de kunstschilder Vincent van Gogh.

Adama van Scheltema

Vlak bij de gedenksteen van Wibaut is het graf van de socialistische dichter Carel Steven Adama van Scheltema ‘en vrouw’. Hij overleed op 47-jarige leeftijd, wel erg jong voor deze uiterst populaire dichter, die ruim 60.000 gedichtenbundels verkocht. Menig straat en plein zijn naar hem vernoemd. Met zijn werk creëerde hij, naar eigen zeggen, een nieuwe volkskunst die tot uiting kwam in – nauwelijks nog gelezen – politieke gedichten en nog steeds geapprecieerde natuurgedichten.

Neem het gedicht Mei-verbeelding:

De Lente, die jonge lichtzinnige meid,

Heeft de eerst-open knoppen gevonden, –

Dat heeft ze direct aan den hemel gezeid.

Die direct om muziek heeft gezonden: –

Daar stapt in haar gele japon

En voortreflijk gedecolleteerd,

Zij, die meer zoo’n marsch componeert:

De orkestmeesteresse – de zon!

Zie voor het hele gedicht: https://cf.hum.uva.nl/dsp/ljc/adama_scheltema/eerste/mei.html

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.