REDCOM

Loop je van het NS-station Hilversum Sportpark naar het centrum van de stad dan passeer je de Sophialaan. In de jaren dertig van de vorige eeuw woonde daar op nummer 6 Cornelis Jacobus Snijders, generaal b.d.. Hij was in de Eerste Wereldoorlog de opperbevelhebber van de Nederlandse strijdkrachten.

Woning van generaal b.d. Cornelis Snijders, Sophialaan 6, Hilversum.

Het huis, een twee-onder-een-kapper, oogt nu als een mooie doch normale woning, maar in die tijd, toen Nederland nog grotendeels in armoe leefde, was het een zeer luxe huis. De ex-opperbevelhebber trok er op 78-jarige leeftijd in samen met zijn in 1930 gehuwde tweede vrouw – zijn eerste overleed in 1918 -, de weduwe Wilhelmina Margaretha Attine Meijer, dochter van een juridisch adviseur van de KLM, en haar 10 jarig dochtertje. Ondanks zijn hoge leeftijd liep hij wekelijks door de bossen naar een broer van hem in De Bilt. Hij was ook een fervent liefhebber van ANWB-wandelingen. Na iedere wandeling zei hij tegen zijn vrouw: ‘Zullen we nog eens’, staat te lezen in zijn biografie.

Lijstduwer

Cornelis Snijders (1852–1939).

Maar vanuit dit huis kantelt het beeld dat we van Snijders hebben. De verdediger van het vaderland en groot voorvechter van de Nederlandse luchtvaart kreeg hier steeds meer sympathie voor de nazipolitiek van de oosterburen. In de jaren dertig is hij lijstduwer voor het Verbond van Nationaal Herstel, een partij die onder meer pleitte voor afschaffing van het algemeen kiesrecht. Snijders toont zich hier als een verstokt nationalist. Maar in die sterke hang naar autoritair rechts ziet het koninklijk huis geen reden hem links te laten liggen. Koningin-moeder Emma feliciteert Snijders in 1932 vriendelijk met zijn tachtigste verjaardag: ‘Met den hartelijke wensch, dat het u vergund moge zijn nog vele jaren Uwe krachten te geven aan de groote belangen van ons land…, Uw toegenegen Emma.’

Geinteresseerd in het dagelijks leven in Nederland in WO I? Lees dit boek op http://www.redactie-communicatie.nl/wp-content/uploads/Nederland-WO-I-1.pdf

De woning in de Sophialaan was zijn laatste. Eind april 1939 vloog Snijders van Napels naar Amsterdam. Het weer was slecht. De piloot van de DC-3 stelde voor om in Marseille te overnachten, maar de 86-jarige Snijders wees dat af. Terug aan de Sophialaan borg hij voor het slapen gaan alle ongebruikte kleren uit de koffer op in de kast. Een paar dagen later voelde hij zich voor het eerst in lange tijd niet lekker. Een longinfectie. Na een ingreep in het Diaconessen in Hilversum verbetert zijn toestand. Op 9 mei lag hij weer in het ziekenhuis. Opnieuw verliep de ingreep voorspoedig, meldt het Utrechts Nieuwsblad. Maar eind mei verandert zijn situatie drastisch. En weer gaat hij naar het Diaconessen waar hij op vrijdag 26 mei 1939 zijn laatste adem uitblaast.

De rouwkoets van Innemée rijdt hem naar begraafplaats Oud Eik en Duinen in Den Haag. Bij de vele rouwkransen is ook een krans van de Duitse ex-keizer. Duizenden mensen brengen hem langs de route de laatste eer. Bij de begraafplaats presenteren militairen het geweer. Aan het graf spreekt minister-president Hendrikus Colijn van ‘een ongekende toewijding aan vorst en vaderland’. Dat was het. Zijn sterke voorkeur voor nazi-Duitsland is hem nooit vergeven. Een paar standbeelden en een erepenning herinneren nog aan hem.

Jo Bonger, de weduwe van kunsthandelaar Theo van Gogh, keert in 1891 met zoon Vincent Willem terug naar Nederland. Haar bagage telt een groot aantal schilderijen en tekeningen van Vincent van Gogh, haar zwager die in 1890 is overleden. In Nederland baart het werk geen opzien.

Oprijlaan naar Villa Eikenhof, Bussum.

Jo Bonger, lerares Engels, gaat wonen in de wijk Het Spiegel in Bussum. Ze ziet het als haar taak het werk van haar overleden zwager aan de man te brengen. Daarbij krijgt ze contact met bekende kunstenaars, onder meer de schilder Isaac Israëls waarmee ze een kortstondige liefdesverhouding heeft, maar ook met de jurist/kunstschilder Johan Cohen Gosschalk met wie ze in 1901 in het huwelijk treedt. In Bussum laat het paar Villa Eikenhof bouwen. Het huis, Regentesselaan 39, is onlangs tot gemeentelijk monument verklaard. Architect was Willem Cornelis Bauer, die ook de kolonie Walden in Bussum vorm gaf. Het Waldenproject – een gemeenschappelijk landbouwbedrijf – was een idee van de psychiater/schrijver Frederik van Eeden. In 1907 ging Walden failliet.

Tentoonstellingen

In 1904 verlieten ze de villa, maar die bleef wel in bezit van de familie Gosschalk-Bonger. Tot aan de dood van haar zoon Vincent Willem in 1978 werd de woning verhuurd. Tot voor kort stond de villa te boek voor sloop. Dat was natuurlijk idioot, want vanuit hier begon de opmars naar de wereldwijde erkenning van het werk van Vincent van Gogh.

Grafsteen op begraafplaats Zorgvlied, Amsterdam.

In de loop der jaren verkocht Jo Bonger tenminste 247 tekeningen en schilderijen van Vincent van Gogh, mogelijk waren het er zelfs meer.

Van Gogh museum

Ze organiseerde tentoonstellingen waar het maar kon, zoals in 1905 in het Stedelijk Museum Amsterdam – dat zag af van het in bruikleen krijgen van de schilderijen. Later volgde er overzichtstentoonstellingen in het buitenland, tot in de Verenigde Staten aan toe. Zij vertaalde de correspondentie tussen haar ex-man Theo en zijn broer Vincent in het Engels. Dit alles om de wereld een indruk te geven van de bijzondere kunstenaar Vincent van Gogh die in 1890 op een akker in Auvers-sur-Oise door zelfmoord om het leven kwam.

Bij haar overlijden in 1925, ze was toen 62 jaar, lag er een stevig fundament voor de verdere bestendiging van het werk van Vincent van Gogh. Haar inzet leidde – mede door de steun van haar zoon, ingenieur Vincent Willem, oprichter van de Vincent van Gogh Stichting – in 1973 tot de opening van het Van Gogh Museum.

Strak wit, symmetrisch en essentieel, dat was het leidmotief van interieurontwerper Jan des Bouvrie. Hij overleed op 4 oktober 2020, 78 jaar oud. Voor zijn strakke graf in Naarden staat een kubistische stoel waarin de wereld zich weerspiegelt.

De familie Des Bouvrie is afkomstig uit Frankrijk. Ten tijde van Lodewijk de XIV, die een bloedhekel had aan de hugenoten, vluchtte zijn voorouders naar Nederland. Jan des Bouvrie werd in 1942 in Naarden geboren, doorliep de Rietveld Academie en groeide uit tot een van de bekendste ontwerpers. Studio Des Bouvrie, gevestigd in Het Arsenaal in Naarden, is een waar paradijs voor liefhebbers van lifestyle, design & art.

De bekendheid van de naam Des Bouvries nam toe doordat hij als BN’er de een na de andere fuif bezocht. Gert-Jan Dröge van Glamourland maakte de tv-kijker in vrijwel iedere uitzending attent op zijn aanwezigheid met een “Hallo! Daar zijn we weer!”. Het leverde Des Bouvrie niet alleen een nog grotere naamsbekendheid op dan hij al had maar ook meer orders en vooral ook meer geld. Hij reed rond in een Rolls Royce en bezat een indrukwekkende villa in Zuid-Frankrijk. Ook was hij eigenaar van een omvangrijke kunstcollectie. Hij werkte onder meer voor meubelfabriek Gelderland, maar ook de Gamma. Zijn naam is verbonden met het Jan des Bouvrie College, een onderdeel van het ROC Amsterdam, en de Jan des Bouvrie Academie, een particuliere hbo-opleiding.

Op begraafplaats Nieuw Valkeveen ligt hij naast Bert Verwelius, een steenrijke vastgoedmagnaat die in 2018 omkwam bij een vliegtuigongeluk met zijn privé toestel, en de bekende basketballer Theo Kinsbergen.